Illegale baby's uit Indonesië
Geschreven door: Dewi Deijle
Geplaatst op www.ojau.nl, 9 juli 2020
Bij brief van 8 augustus 2019 heb ik namens Stichting Mijn Roots bij het ministerie van Justitie en Veiligheid een verzoek ingediend als bedoeld in artikel 3, eerste lid, van de Wet openbaarheid van bestuur (hierna: Wob). Het verzoek heeft betrekking op alle documenten in de periode 1973 en 1984 inzake dertig baby’s uit Indonesië die met vervalste documenten in 1979 Nederland zouden zijn binnengekomen. Het is namelijk nogal verbazingwekkend dat er helemaal geen informatie over bekend is, terwijl een woordvoerder van het ministerie van Justitie het volgende meedeelde aan de media:
“Er zal zelfs geen poging worden gedaan om deze minstens dertig kinderen op te sporen en hun ware identiteit vast te stellen. Dit heeft het ministerie van Justitie na het bekend worden van een grootscheeps adoptieschandaal in Indonesië laten weten.”
En: “Terugsturen zou onmenselijk zijn.”
Ik heb namens stichting Mijn Roots verzocht om openbaarheid van informatie.
1. Via wie of hoe is het ministerie van Justitie bekend geworden met deze grootscheepse illegale binnenkomst van baby’s?
2. Blijkbaar is intern besloten over het niet opsporen en vaststellen van de identiteiten van deze baby’s. De Justitiewoordvoerder W.H.M. van Leeuwen heeft dit ook gecommuniceerd naar de media. Het is dan niet te volgen dat er helemaal niets te vinden is op uw ministerie, inzake deze besluitvorming.
3. Welke afdeling binnen het ministerie van Justitie heeft hiertoe besloten, dan wel wie heeft de verantwoordelijken hieromtrent geadviseerd. Kortom, welke interne en externe partijen waren hierbij betrokken?
4. Is er contact gezocht met Indonesische autoriteiten en andere betrokken partijen in Indonesië hieromtrent? Zo ja, wat hield die in? Zo nee, waarom niet?
5. Is bekend via welke Nederlandse bemiddelaar/contactpersoon/stichting deze baby’s zijn binnengekomen? Zo ja, is contact opgenomen met die partij(en) over deze gebeurtenis? Zo nee, wat is de expliciete reden hiervoor?
6. Op basis waarvan was het vertrouwen dat de adoptieouders niet opzettelijk illegaal te werk zijn gegaan, gebaseerd? Wat voor soort onderzoek is hiernaar verricht? Of is dit slechts zonder nader onderzoek aangenomen?
Bij besluit van 20 februari 2020 is het verzoek afgewezen nu er geen documenten bij het ministerie waren aangetroffen hierover. De vragen blijven dus onbeantwoord. Bij brief van 9 maart 2020 heb ik namens stichting Mijn Roots bezwaar gemaakt, want blijkbaar is intern besloten over het niet opsporen en vaststellen van de identiteiten van deze baby’s. De Justitiewoordvoerder W.H.M. van Leeuwen heeft dit ook gecommuniceerd naar de media. Het is dan niet te volgen dat er helemaal niets te vinden is op het ministerie inzake deze besluitvorming.
Veel volwassen geadopteerden uit Indonesië lopen met vragen over hun afstamming, hun identiteit is onzeker gemaakt als gevolg van keuzes die het ministerie van Justitie destijds maakte.
Namens stichting Mijn Roots verzocht ik het ministerie van Justitie en Veiligheid om de afwijzing op het Wob-verzoek te heroverwegen en nogmaals nader te onderzoeken waar en welke (interne) informatie te vinden is rondom de beschreven gebeurtenis in 1979 en die betrekking heeft op de hierboven gestelde vragen die hierbij van belang zijn.
Een paar weken geleden had ik de hoorzitting, en nu is eindelijk beslist op het bezwaar. Helaas kreeg ik twee documenten, maar die niet eens onder dit Wob-verzoek vallen. Het bezwaar op de afwijzing van het Wob-verzoek rondom de binnenkomst van de dertig illegale baby’s (en mogelijk meer) is ongegrond verklaard, want er zijn geen documenten te vinden. Mogelijk wel in het Nationale archief, maar dat gaat buiten de Wob om. Ik heb al eens in het Nationale archief gezocht maar hier geen documenten over gevonden. Het kan zomaar zijn dat die documenten onlangs zijn overgeheveld, dus zodra de archieven weer open zijn ga ik daar maar weer eens een kijkje nemen. Of het zin heeft om naar de rechter te gaan, daar zal ik mij nog op beraden. Volgende week zal ik dit in ieder geval bespreken tijdens het gesprek met de commissie Joustra.
Ik heb in de laatste jaren meerdere Wob-verzoeken gedaan namens stichting Mijn Roots. Het is allemaal maar summier aan informatie wat we geopenbaard krijgen. Maar als de informatie er echt niet is, zegt dat ook genoeg. Nederland vond het blijkbaar geen probleem om vanuit een corrupt land kinderen toe te laten bij wie lang niet altijd kon worden vastgesteld of afstandsverklaring op waarheid was berust. Erg overlegwaardig was het onderwerp blijkbaar niet. Juist het probleem dat ik al zo lang aankaart: Nederland heeft verzuimd in zijn "zorgplicht'" het belang van het kind te waarborgen.
Kinderloze echtparen kregen prioriteit
Het document dat (deels) is geopenbaard, gaat om een telefoonnotitie uit oktober 1981 waar ik niet veel mee kan en er is een nota verstrekt van het ministerie van Justitie van 9 november 1981 over de opheffing van een legalisatiestop van de Indonesische ambassade. Hierin kan ik lezen dat desbetreffende ambtenaar van wie de interne nota afkomstig was, bij het hoofd consulaire Afdeling bij de Ambassade van Indonesië te kennen gaf dat het ministerie zich verheugt op het feit dat de legalisatiestop werd opgeheven en dat aspirant adoptieouders de benodigde documenten weer konden laten legaliseren. Voorlopig kregen de kinderloze echtparen prioriteit. Terwijl er al genoeg berichten waren over vervalsing van documenten en criminelen die in Indonesië waren opgepakt wegens verdenking van kinderhandel, was het blijkbaar belangrijker dat documenten weer gelegaliseerd konden worden (of ze nou vervalst waren of niet). Wiens belang stond hiermee voorop?
Gelakte passage
In één document dat is geopenbaard is één passage gelakt, dus niet geopenbaard. Vandaag heb ik bij het ministerie gevraagd om deze passage toch te openbaren.
De brief die ik heb verstuurd, kan je hier lezen: WOB-verzoek geopenbaard document - 08072020 Mijn Roots
Wordt vervolgd...